In de werkgroep De Hortus en Beschermen verkennen we de mogelijkheden van het behoud en verder uitwerken van verschillende collecties.
De huidige ecologische en culturele waarde is van onschatbare waarde en vormt de basis voor de andere thema’s. Het is niet alleen de plantencollectie, maar ook de historie daarachter en natuurlijk de Chinese tuin die het waard zijn om te bewaren en vooral ook levend en actueel te houden.
Belangrijke punten zijn:
(Nationale) plantencollectie.
Een sterke troef van de Hortus is de Laarmantuin die als tuin is opgenomen in de Nationale Plantencollectie. De planten zijn belangrijk, vooral door de manier waarop de tuin is opgezet. De tuin is ingericht volgens het principe van biotopen. Een concept waarmee Laarman destijds heel vooruitstrevend was. Niet eerder was er een collectie op die manier opgezet. De unieke positie moet behouden blijven en indien mogelijk versterkt worden en goed benut. Hierbij kun je denken aan de inhoud van de collectie en aan het gebruik van de collectie. Een voorbeeld voor inhoud is: welke planten uit de collectie mogelijk gaan verdwijnen vanwege veranderend klimaat en welke juist een rol kunnen spelen in dat veranderende klimaat en mogelijk toegevoegd kunnen worden. Voor het gebruik is ontsluiten van informatie over wat er te zien is en waar dat te vinden is belangrijk. Bijvoorbeeld met een app/ website + QR codes op de bordjes. De huidige ontsluiting is nog vooral gericht op de kenner. Aan ontsluiting voor een groter publiek kan gewerkt worden door inzet van extra professionelere ondersteuning voor de huidige organisatie die (te) weinig menskracht heeft.
Rode lijst / andere delen van de tuinen
Een belangrijk deel van de unieke ecologie zit in de Laarmantuin, maar een deel van de rode lijst soorten (o.a. schimmels) zitten ook buiten de Laarmantuin en vallen dus buiten de benoeming tot Nationale Plantencollectie. Ze zijn uit ecologisch oogpunt en voor leren en inspiratie net zo goed belangrijk en verdienen een vergelijkbaar beheer en ontsluiting. In de loop der jaren zijn delen van de Hortus “versimpeld” door onvoldoende beheercapaciteit en belangstelling. In het kader van klimaatadaptatie en biodiversiteit is het verstandig dat deze delen opgewaardeerd worden. Door de grotere diversiteit wordt de Hortus aantrekkelijker om te beleven en nemen de educatiemogelijkheden toe.
Cultuur
Naast de ontstaansgeschiedenis van de Hortus als kruidentuin van een apotheker in de binnenstad van Groningen, is het grootste cultuur element natuurlijk de Chinese tuin. Er zit heel veel “symboliek” in het ontwerp van gebouwen en beplanting. Deze dient in stand gehouden te worden om het unieke karakter van deze Mingtuin te bewaren. Op sommige plekken zijn niet Chinese planten geplaatst. Waar mogelijk -in ons klimaat- kunnen deze vervangen te worden door Chinese equivalenten. Voor de ontsluiting van de Chinese tuin is een audiotour beschikbaar. Voor de toekomst kan augmented reality meer over de unieke eigenschappen vertellen en uit beelden.
Tentoonstelling
De al genoemde ontstaansgeschiedenis heeft ook een culturele waarde die het verdiend om bewaard en uitgedragen te worden. Er is nog veel historisch materiaal beschikbaar, maar dit is nu niet of slecht toegankelijk. Een (wissel)tentoonstelling is op zijn plaats en maakt de “propositie” Hortus diverser en daarmee aantrekkelijker.
Actuele cultuur in de vorm van de jaarlijkse beeldententoonstelling is het ook waard om te behouden. Een uitbreiding kan zijn om er jaarrond meer aandacht aan te geven dan nu gebeurt.
Natuurmuseum
De oprichter Klaas Nanninga van het Natuurmuseum in de stad is op zoek naar een betere locatie voor de collectie. Zeer waarschijnlijk biedt de inhoud mogelijkheden op het gebied van biodiversiteit / klimaatadaptatie. Het is het onderzoeken waard of en zo ja hoe het toevoegen van dit museum aan de Hortus de beleving beter maakt en de thema’s ontdekken en leren beter ondersteunt.
Nieuwe Kas
Het verdwijnen van de grote kas wordt als een gemis gezien. Een Hortus zonder een volwaardige publiekskas is niet compleet. Een kas maakt het mogelijk een grotere, biodiversere collectie aan planten en biotopen te laten zien en beschermen. Naast de inhoud kan ook het gebouw zelf een klimaatneutraal demonstratieobject worden. De mogelijkheden om een nieuwe kas neer te zetten dienen snel onderzocht te worden.
Binnen / buiten
Binnen de Hortus is nog maar beperkt last van zaken als stikstof problematiek. Laten we dit zo goed mogelijk zo houden, zodat een vergelijk met de veel zwaarder bemeste wereld buiten de Hortus gelegd kan worden (onderzoek, educatie, leren)
Andere ideeën en interesse om mee te doen bij dit thema?
Laat het ons weten.